မခုိ႕တရို႕ အာဏာရွင္ ( အပိုင္း ၁ )

•                '' အီမဲလ္ဒါ မားကို႕စ္ '' အေၾကာင္းၾကားဖူးသူတုိင္းဟာ အဲဒီနာမည္ၾကားတုိင္း ေစ်းၾကီးေပ႕ဆိုတဲ႕ ဖိနပ္အရံသံုးေထာင္ေလာက္ ဒိုင္းခနဲ မ်က္စိထဲေပၚလာတတ္တယ္။ အဲဒီေနာက္ေတာ႕ လွပႏူးညံ႕တဲ႕မ်က္ႏွာ၊ ခ်ိဳသာတဲ႕စကား၊ ညက္ေညာတဲ႕အၿပံဳးနဲ႕ အၿမဲတမ္းေက်ာ႕ေမာ႕ခမ္းနားစြား၀တ္ဆင္တတ္တဲ႕ အဲဒီဖိနပ္ေတြရဲ႕အရွင္သခင္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသြင္လည္း လုိက္ပါလာပါတယ္။ ဒါေတြနဲ႕အတူ ရက္စက္ၿခင္း၊ေကာက္က်စ္ၿခင္း၊ လွည္႕စားတတ္ၿခင္း၊ ဘယ္သူေသေသ ကေတမာရင္ ၿပီးေရာဆိုတဲ႕ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးရဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္က၀ိေသသနေတြကလည္း တစ္ခါတည္း ကပ္ပါလာပါတယ္။ သူ႕အေၾကာင္းကို ၾကားရတဲ႕ ဆင္ၿခင္တုံတရားရွိတဲ႕လူတုိင္းဟာ အံၾသမွင္သက္မွဳနဲ႕စက္ဆုပ္ရြ႕ံရွာမွဳေတြကို တၿပိဳဳင္နက္ခံစားရတတ္တယ္။ သူနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးအတုယူစရာ ဘာမွမယ္မယ္ရရမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ္႕ေလာကၾကီးကလည္း ေဆာင္ရန္ေတြနဲ႕ခ်ည္း ဖြဲ႕စည္းထားတာမဟုတ္ေတာ႕ ေရွာင္ရန္ေတြကိုလည္း သိေအာင္ တင္ၿပေပးလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ႕ သူက်င္လည္ခဲ႕တဲ႕ႏိုင္ငံေရးအေၿခအေနေတြက ၿမန္မာၿပည္မွာ ၿဖစ္ပ်က္ခဲ႕တဲ႕ အၿဖစ္တစ္ခ်ိဳ႕နဲ႕ ဆင္လုိ႕ပါ။

အမည္အၿပည္႕အစံု   ............. အီမဲလ္ဒါ အာ မားကို႕စ္ Imelda R. Marcos
ေမြးသကၠရာဇ္          .............1929 July 2
ရာထူး                   ............ဆယ္ေယာက္ေၿမာက္ ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ အာဏာရွင္ ဖယ္ဒီနန္မားကို႕စ္ Ferdinand Marcos ၏ ဇနီး ၿဖစ္ခဲ႕။
                                         လက္ရွိ ဖိလစ္ပိုင္ ကြန္ဂရက္စ္ Congress တြင္ အမတ္ ( Congresswoman )
သမၼတ ဖယ္ဒီနန္ မားကုိ႕စ္နဲ႕

•           '' အီမဲလ္ဒါ မားကို႕စ္ Imelda Marcos '' ဟာ သူ႕အေဖမ်ိဳးရိုးဖက္က အေနာက္တုိင္းေသြးပါလုိ႕လားေတာ႕မသိဘူး။ က်န္တဲ႕ဖစ္လစ္ပိုင္ေတြနဲ႕မတူ ၿဖဴ၀င္းလွပၿပီး အရပ္က အာရွတုိက္သူေတြရွိေလ႕ရွိတဲ႕အရပ္ထက္ပိုၿမင္႕တဲ႕ ငါးေပ ရွစ္လက္မေလာက္ရွိတယ္လုိ႕ဆိုတယ္။ Imelda Marcos ဆိုတာ စပိန္နာမည္အစစ္ပါ။ဖစ္လစ္ပိုင္ဟာ စပိန္လက္ထဲေရာက္လိုက္ အေမရိကန္လက္ထဲေရာက္လိုက္ဂ်ပန္လက္ထဲက်လုိက္နဲ႕ကိုလိုနီၿဖစ္ခဲ႕ဖူးတယ္။ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕ပထမဆံုးနဲ႕ အၾကာဆံုးကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ဟာစပိန္ၿဖစ္တယ္။ စပိန္ယဥ္ေက်းမွဳလႊမ္းမိုးမွဳထဲက အသိသာဆံုးကို ၿပပါဆိုရင္ ဖိလစ္ပိုင္သူဖိလစ္ပိုင္သားေတြရဲ႕ နာမည္ေတြပါဘဲ။ စပိန္ေသြးပါသူေရာ မပါသူေတြပါ အမ်ားအားၿဖင့္ စပိန္နာမည္ေတြကို ဒီေန႕ထိစြဲစြဲၿမဲၿမဲ သံုးၾကတုန္းပါ ။ အေမရိကတုိက္ကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ႕တဲ ကိုလံဘတ္စ္ကို မွတ္မိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ကိုလံဘတ္တစ္ေယာက္အဲဒီရွာေဖြေရးခရီးကို သြားႏိုင္ေအာင္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ႕ေပးလုိက္တာ စပိန္ေတြပါဘဲ။ အေမရိကတုိက္ကို ေတြ႕ေတာ႕ အာရွကို သြားဖုိ႕ေရေၾကာင္းလမ္းတုိကို ေတြ႕သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စပိန္ဘုရင္ေတြဟာ အာရွဘက္က ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္ပိုးထည္ စတဲ႕သူတုိ႕ဆီမွာမရွိတဲ႕အရာေတြကို ၀ယ္ဖုိ႕ေရေၾကာင္းနဲ႕နယ္ေၿမသစ္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ေတြကို အာရွဖက္ကို လႊတ္ခဲ႕ပါတယ္။ အဲဒီထဲက တစ္ဖြဲ႕ဟာ ၁၅၂၁ မွာ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္နဲ႕သယံဇာတ ေပါတဲ႕ဖစ္လစ္ပိုင္ကၽြန္းစုေတြကို ေရာက္လာတယ္။ ဖစ္လစ္ပိုင္ကုိသိမ္းပိုက္ၿပီး ၁၅၄၃ မွာ အဲဒီေခတ္က အရမ္းတန္ခုိးၾကီးေနတဲ႕ စပိန္ဘုရင္ ဒုတိယေၿမာက္ ဖစ္လစ္ ( Phillips the Second  ) နာမည္ကို ဂုဏ္ၿပဳၿပီး စပိန္လုိ Las Iglas Fillipinas ( ဖိလစ္ပိုင္ကၽြန္းစုမ်ား )လို႕နာမည္ေပးလုိက္ရာကို စၿပီး ဖိလစ္ပိုင္ ဆိုတဲ႕နာမည္ရလာတာပါ။ စပိန္ေတြရဲ႕နယ္ခ်ဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကက္သလစ္ခရစ္ယာန္ဘာသာ ၿပန္႕ပြားေစဖုိ႕ဆိုတာလည္း ပါေတာ႕ ကက္သလစ္သာသနာၿပဳေတြလည္း ေရာက္လာခဲ႕တယ္။ စပိန္အုပ္စိုးတဲ႕ႏွစ္သံုးရာေက်ာ္အတြင္းမွာ ဖိလစ္ပိုင္လူဦးေရရဲ႕ ၉၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းဟာ ကက္သလစ္ခရစ္ယာန္ေတြၿဖစ္လာခဲ႕တယ္။ '' အီမဲလ္ဒါ ''ရဲ႕အေဖဘက္က ဘုိးေဘးဟာ ဖိလစ္ပိုင္မွာ သာသနာလာၿပဳတဲ႕စပိန္ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးၿဖစ္ၿပီး တရုတ္ေသြးပါတဲ႕အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးနဲ႕အၾကာင္းပါလုိ႕ ဖိလစ္ပိုင္မွာဘဲ အေၿခခ်ေနထုိင္ခဲ႕တယ္။ သူတုိ႕ႏွစ္ေယာက္ကေန '' အီမဲလ္ဒါ '' ရဲ႕ အေဖအပါအ၀င္ သားသမီးသံုးေယာက္ထြန္းကားခဲ႕တယ္။

ငယ္စဥ္ကနဲ႕ သက္လတ္ပိုင္းမွာ

•                ဇာတ္ရည္လည္ေအာင္ ''အီမဲလ္ဒါ" မိဘေတြအေၾကာင္းကို နည္းနည္း ေၿပာလုိပါတယ္။ အီမဲလ္ဒါရဲ႕အေမက အသားညိုၿပီး အီမဲလ္ဒါလုိ မ်က္ႏွာလံုး၀ိုင္း၀ိုင္းေလးရွိေပမယ္႕ သိပ္အလွၾကီးထဲကေတာ႕မဟုတ္ရွာဘူး။ၿပီးေတာ႕မိဘမဲ႕မို႕ကက္သလစ္သီလရွင္ေတြအုပ္ခ်ဳပ္တဲ႕ကြန္ဗင့္ Convent ( ခရစ္ယာန္သီလရွင္ေက်ာင္း ) မွာ ၾကီးၿပင္းရသူကေလးပါ။ အေရးထဲမွာ သူဟာဘုန္းၾကီးတစ္ပါးရဲ႕တရားမ၀င္သမီးလုိ႕သတင္းကထြက္ေလေတာ႕ သီလရွင္ေက်ာင္းမွာ ဗိုင္းေကာင္းေက်ာက္ဖိသြန္သင္ၿခင္းခံရတဲ႕ေခၽြးမေလာင္းကို လာရွာသူေတြၾကားမွာ မ်က္ႏွာငယ္ခဲ႕ရတယ္။ လိမၼာေပမယ္႕ ပိုက္ဆံမဲ႕၊ဂုဏ္မဲ႕ဆိုတာသိတုိင္း ေခၽြးမလာရွာသူေတြဟာ တစ္ခ်ိဳးတည္းလစ္ေၿပးၾကတာဘဲ ။ေနာက္ဆံုးေတာ႕ က်ိဳးႏြံ႕တဲ႕ သူ႕ကို မိန္းမဆံုးၿပီးစ ပူပူေႏြးေႏြး မုဆိုးဖိုေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ မိဘေတြက သေဘာက်သြားတယ္။ ဒါေပမယ္႕မုဆိုးဖုိလြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ကိုေတာင္ မရရွာပါဘူး။ ကေလးငါးေယာက္အေဖပါတဲ႕။ ဇာတ္နာပံုက သူနဲ႕အဲဒီကေလးငါးေယာက္အေဖရဲ႕ မဂၤလာေဆာင္ပြဲကို မနီလာManila ၿမိဳ႕ေတာ္က ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုမွာ မနက္ခုနစ္နာရီမွာလုပ္ဖုိ႕စီစဥ္ထားၿပီးသား။ တကယ္ေဆာင္မယ္႕ေန႕လည္းေရာက္ေရာ သူ႕ကို မနက္သံုးနာရီကတည္းလာႏွဳိးၿပီး အစီအစဥ္ေၿပာင္းသြားၿပီ ဆိုၿပီး မဂၤလာကို လူနည္းနည္းနဲ႕ ကသုတ္ကရက္ေဆာင္လုိက္ၾကတယ္။ ေနာက္မွသိရတာက သူ႕ေယာက္်ားေလာင္းမုဆိုးဖုိမွာ တိတ္တိတ္ပုန္းရွိေနတဲ႕မိန္းမက မဂၤလာပြဲကို တနည္းနည္းနဲ႕လာေႏွာက္ယွက္ရင္ မိသားစုအရွက္ကြဲမွာစိုးလုိ႕တဲ႕။ စကတည္းကယဥ္သကိုဆိုတဲ႕ဒီအိမ္ေထာင္ေရးဟာေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ေခါင္းကိုက္စရာေတြတစ္ပံုတစ္ပင္နဲ႕ပါ။ သူက ကြန္ဗင့္ေက်ာင္းထြက္ပီပီ ပိပိရိရိၾကိဳးၾကိဳးစားစားအိမ္ေထာင္ထိန္းသိမ္းၿပီး ၾကင္ၾကင္နာနာေနၿပေပမယ္႕ သူ႕ရဲ႕လင္ပါသားသမီးေတြဟာ သူ႕ကိုလူလုိ႕မထင္ဘဲ အခုိင္းအေစတစ္ေယာက္လုိသေဘာထားခဲ႕တယ္။ ေယာက်္ားကလည္း ေအးစက္စက္နဲ႕ တံုဏွိဘာေ၀လုပ္ရင္လုပ္၊ မလုပ္ရင္ တစ္ခ်ိန္လံုး ဆန္႕က်င္ဘက္လုပ္ေနတဲ႕သားသမီးေတြဖက္က ပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ေရးမသာယာတာၾကာတဲ႕ေနာက္ သူစိတ္ဆင္းရဲလုိ႕ကြန္ဗင့္ေက်ာင္းကိုၿပန္ဖုိ႕လုပ္ပါတယ္။ဒါေပမယ္႕သီလရွင္ၾကီးေတြက ဒါဟာအိမ္ေထာင္ေရးမွာ မၿဖစ္မေနလုပ္ရမယ္႕အနစ္နာခံမွဳေတြဘဲ ၊ သူတုိ႕လည္း ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး တဲ႕ ။ဒီလုိနဲ႕ေနသြားလုိက္တာ အီမဲလ္ဒါ အပါအ၀င္ ကေလးေၿခာက္ေယာက္ ထြက္လာပါေတာ႕တယ္။ သူ႕ကေလးေၿခာက္ေယာက္ကိုသူဟာ အတတ္ႏုိင္ဆံုးေပ်ာ္ေအာင္ ထားခဲ႕တယ္။စိတ္ဆင္းရဲမွဳေတြတစ္ၿပံုတစ္ေခါင္းၾကားက ၿပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ႕တယ္။ဒါေပမယ္႕ကေလးေတြဟာ သိတတ္စ ကတည္းက သူ႕အေမရဲ႕၀မ္းနည္းဖြယ္အၿဖစ္ကို ၿမင္ရေတာ႕မခံခ်င္စိတ္ကေန ဒီဘ၀ကနည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕လြတ္ေအာင္လုပ္မယ္႕ဆိုတဲ႕ၿပင္းၿပတဲ႕စိတ္ဆႏၵေတြကိန္းေအာင္းေနခဲ႕တယ္လုိ႕ဆိုပါတယ္။

သမၼတကေတာ္ ၿဖစ္ၿပီးေနာက္

•                    အီမဲလ္ဒါကိုေမြးၿပီးေနာက္ပိုင္း သူ႕အေဖရဲ႕ေရွ႕ေနလုပ္ငန္း က်ဆင္းၿပီး သူတုိ႕မိသားစုဟာ အထည္ၾကီးပ်က္ဘ၀ကို ေရာက္ေနခဲ႕ပါၿပီ။ သူ႕တုိ႕အိမ္က ပစၥည္းေတြကို ကိုယ္တုိင္ ထုတ္ေရာင္းရင္ သူ႕ေယာက်္ားနာမည္ပ်က္မွာစိုးလို႕ အီမဲဒါ အေမဟာ ကြန္ဗင့္ေက်ာင္းကတဆင့္ေရာင္းခဲ႕ရတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ မနီလာ Manila ရဲ႕အထက္တန္းလႊာမွာ အီမဲလ္ဒါ အေမဟာ သူ႕ေယာက္်ားနာမည္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ကာကြယ္ရင္း အိမ္ေထာင္ဦးစီးၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္ခဲ႕ရတယ္။ အိမ္ၾကီးထဲက ဖေအတူမေအကြဲ သားသမီး ၁၁ ေယာက္ၾကားမွာ စိတ္ဆင္းရဲၾကီးစြာနဲ႕ စား၀တ္ေနေရးကို ေၿဖရွင္းရင္း အသက္ ၃၆ နွစ္မွာ အီမဲလ္ဒါ အေမတစ္ေယာက္ နမိုးနီးယားေရာဂါနဲ႕ေသရရွာပါတယ္။ သူနဲ႕ရင္းႏွီးသူေတြကေတာ႕ သူေသရတာ စိတ္ဆင္းရဲလုိ႕ ဆိုတယ္။ သူေသၿပီးေနာက္ သူ႕ေယာက္်ားရဲ႕စည္းစိမ္ဟာ ဘာမွမက်န္သေလာက္ဘဲ။ အိမ္ကလည္း အေပါင္ထားတာဆံုးခါနီးေလာက္ဆိုေတာ႕ ေရာင္းလုိက္ရၿပီး အီမဲလ္ဒါတုိ႕အေဖဟာ ကေလးေတြကို ေခၚၿပီး မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္ၾကီးနဲ႕ မုိင္ ၃၆၀ ေလာက္ေ၀းတဲ႕သူ႕ဇာတိၿမိဳ႕ကေလးက သူအေမြရထားတဲ႕ အုန္းၿခံမွာ သြားေနရတယ္။ မိေထြးေသမွ မိေထြးရဲ႕ေကာင္းခဲ႕ပံုကို သေဘာေပါက္တဲ႕ အီမဲလ္ဒါ ရဲ႕ ဖေအတူမေအကြဲ ေမာင္ႏွမေတြဟာ ေနာင္တရၿပီး အီမဲလ္ဒါတုိ႕ ေမာင္ႏွမေၿခာက္ေယာက္နဲ႕ နည္းနည္းၿပန္လည္သင့္ၿမတ္ခဲ႕တယ္။

•            အီမဲလ္ဒါ ငယ္စဥ္က မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္ၾကီးက သမၼတစံအိမ္ၾကီးနားမွာ ၾကီးၿပင္းခဲ႕တယ္။ သမၼတစံအိမ္ၾကီးေဘးက ၿဖတ္သြားတုိင္း ေငးေငးၾကည္႕ရတာ အေမာေပါ့ ။အေမဆံုးၿပီး အေဖရဲ႕ ဇာတိၿမိဳ႕ကေလးမွာ လို္က္ေနရင္း အခ်ိန္တန္ေတာ႕ ဘြဲ႕ရတယ္။ ၿဖဴ၀င္းလွပ ၿပီး သြယ္သြယ္လ်လ် အီမဲလ္ဒါ ဟာ သူ႕အသက္ ၁၈ ႏွစ္ကစၿပီး သူတုိ႕ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ကေလးရဲ႕အလွဘုရင္မ၊ ေနာက္ေတာ႕သူ႕တုိ႕ၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ အလွမယ္၊ ေနာက္ေတာ႕ Miss Phillipines ၿဖစ္လာတယ္။ သူ႕အစ္ကို၀မ္းကြဲ ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ဟာ ေအမဲလ္ဒါရဲ႕ အလွနဲ႕လူေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မွာကို သိေတာ႕သူ႕အိမ္လူစည္ေအာင္ အီမဲလ္ဒါကို မနီလာၿမိဳ႕က သူ႕အိမ္မွာ ေခၚထားလုိက္ပါတယ္။ အီမဲလ္ဒါဟာ အစက ေတးသီခ်င္းေတြေရာင္းတဲ႕ဆိုင္မွာလုပ္တယ္။ သူဟာ ရုပ္ေခ်ာရံုတင္မက အသံကလည္း တကယ္ ေကာင္းပါတယ္ ။သူသီခ်င္းၿပတာဆိုတာကို အရမ္းၾကိဳက္ၾကတဲ႕အတြက္ ဆိုင္မွာ ၀ယ္သူေတြနဲ႕အၿမဲၿပည္႕ေနတတ္တယ္ ။ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ေတာ႕ အထည္ၾကီးပ်က္ သူ႕အေဖက သိသြားၿပီး ဂုဏ္နိမ္႕တယ္ဆိုၿပီးကန္႕ကြက္တာနဲ႕ မနီလာၿမိဳ႕က ဘဏ္တစ္ခုမွာ အလုပ္ေၿပာင္းလုပ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သီခ်င္းဆိုသင္တန္းေတြတက္လုိက္တာဟာလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ အေတာ္ေလး အသံုးတဲ႕ခဲ႕ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ မဂဇင္းမ်က္နွာဖုံုးေတြမွာ ခဏခဏပါလာၿပီး မနီလာ Manila ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ အလွမယ္ၿဖစ္လာၿပန္တယ္။ သူ႕အစ္ကို၀မ္းကြဲအိမ္မွာေနရင္းနဲ႕ နိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႕ ရင္းႏွီးၿပီး ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ အကၽြမ္း၀င္ခဲ႕တယ္။

သမၼတ ဖယ္ဒီနန္မားကို႕စ္နဲ႕အတူ ( သက္လတ္ပိုင္းရြယ္ )

•                 ၁၉၅၃ မွာ ကြန္ဂရက္စ္ အမတ္ ဥစၥာေပါရုပ္ေခ်ာ Ferdinand Marcos နဲ႕ေတြ႕တယ္။ အီမဲလ္ဒါ ရဲ႕အေၿပာကေတာ႕ ဖယ္ဒီနန္ဟာ သူနဲ႕ေတြ႕ၿပီး နာရီ၀က္အၾကာမွာ သူ႕ကို လက္ထပ္ခြင့္ေတာင္းသတဲ႕။ ဒီလုိနဲ႕ ၁၁ ရက္ၾကာပိုးပန္းၿခင္းခံရၿပီးေနာက္ မနီလာၿမိဳ႕က ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုမွာ အီမဲလ္ဒါတစ္ေယာက္ ဖယ္ဒီနန္နဲ႕လက္ထပ္လုိက္ပါတယ္။ ဟုိးအရင္က အီမဲလ္ဒါရဲ႕ အေမ ကသုတ္ကရက္နဲ႕ မဂၤလာေဆာင္ခဲ႕ရတဲ႕ ဘုရားေက်ာင္းပါဘဲ။ အီမဲလ္ဒါတစ္ေယာက္ ပိုက္ဆံမရွိအထည္ၾကီးပ်က္ဘ၀က လြတ္ၿပီ။ ငယ္ငယ္က သူ႕အေမရဲ႕ စိတ္ဆင္းရဲစရာ အႏွိမ္ခံဘ၀ကို ၿမင္ခဲ႕ရလုိ႕ဘဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူ႕အေဖကေရွ႕ေနလုပ္ၿပီး ေငြေကာင္းေကာင္းမရွာတတ္လုိ႕ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္း ၾကီးၿပင္းလာရသူ ၿဖစ္တာေၾကာင္႕ဘဲလား မသိ ။ သူ႕ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ဟာ အတုိင္းအဆမရွိ ၿပင္းထန္ခဲ႕တယ္။ သူမ်ားထက္ေလာဘၾကီးသူ၊ ကိုယ္႕ေကာင္းဖုိ႕ဆို သူမ်ားေခါင္းေပၚတတ္နင္းဖုိ႕ ၀န္မေလးသူ ၿဖစ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ၾကီးတဲ႕ သူ႕ေယာက်္ားရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးခရီးမွာ ေဘးကေနသူ႕ေယာက္်ားရဲ႕ မ်က္စိ၊နား ၿဖစ္ခဲ႕တယ္။ ဖိလစ္ပိုင္တနံတလ်ားကို ခရီးသြားၿပီး သူေယာက်္ားအတြက္ မဲဆြယ္ေပးခဲ႕တယ္။ သီခ်င္းဆိုၿပတန္ၿပ၊ သူမ်ားမဂၤလာေဆာင္ေတြကို ကမကထလုပ္ေပးလုိလုပ္ေပး၊ ႏွစ္ခ်င္းခံမယ္႕သူေတြကို ကူညီလုိကူညီနဲ႕နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ပရိသတ္ၾကိဳက္ေအာင္လုပ္ခဲ႕တယ္။ ဒါေပမယ္႕ဒါေတြဟာသူေနာက္ပိုင္းအာဏာတည္ၿမဲေအာင္လုပ္မယ္႕ကိစၥေတြနဲ႕ယွဥ္ရင္အေသးအမႊားေလးေတြပါ။ ၁၉၆၆ မွာ ဖယ္ဒီနန္မားကိုစ္ဟာ  ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕ ၁၀ ေယာက္ေၿမာက္သမၼတၿဖစ္လာၿပီး ကေလးဘ၀က သမၼတစံအိမ္ကို ေငးၾကည္႕ခဲ႕ရတဲ႕ အီမဲလ္ဒါတစ္ေယာက္ သမၼတကေတာ္ အီမဲလ္ဒါမားကိုစ္ Imelda Marcos အေနနဲ႕ အဲဒီစံအိမ္ၾကီးထဲကို ဆုိက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ေရာက္လာပါေတာ႕တယ္။

ဖယ္ဒီနန္ မားကိုစ္နဲ႕မဂၤလာပြဲမွာ/ သမၼတအိမ္ေတာ္
                 အီမဲလ္ဒါဟာ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕သမိုင္းမွာ အလွဆံုးနဲ႕ အသက္အငယ္ဆံုး သမၼတကေတာ္ၿဖစ္တယ္။ သမၼတကေတာ္ၿဖစ္ၿပီးေနာက္သူဟာ အရင္ထက္ပိုၿပီးမဂဇင္းမ်က္ႏွာဖံုးေတြမွာပါလာတတ္တယ္။လူသိမ်ားလာတယ္။ တၿခားႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားထဲမွာ လူရာ၀င္လာခဲ႕တယ္ ။ ေလးနွစ္ၾကာၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲထပ္လုပ္ေတာ႕ ဖယ္ဒီနန္ဟာ သမၼတ အၿဖစ္ ၿပန္အေရြးခံခဲ႕ရတယ္။ ဒီတစ္ခါေတာ႕ မဲလိမ္ၿခင္း မဲခိုးၿခင္းအားၿဖင့္ပါ။
ေရႊလက္တြဲလ်ွက္

                ပထမအၾကိမ္သမၼတၿဖစ္လာေတာ႕ ဖယ္ဒီနန္ဟာ လမ္းေတြေဖာက္ တံတားေတြေဆာက္ အခြန္ေတြတုိးေကာက္ နဲ႕ နိုင္ငံဖြံၿဖိဳးေရးကို လုပ္ၿပၿပီး သူ႕အစိုးရလက္ထက္မွာ ေက်ာင္းေတြအမ်ားဆံုးဖြင့္၊ တံတားေတြအမ်ားဆံုးေဆာက္ႏိုင္ခဲ႕တယ္ဆုိၿပီး ေၾကြးေၾကာ္ခဲ႕တယ္။ တစ္ဖက္မွာေတာ႕ သူ႕ရဲ႕ လာဘ္စားမွဳ ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ မမ်ွတမွဳ အပုတ္န႕ံဟာ တအဲ႕အဲ႕နဲ႕ ထြက္လာေနပါတယ္။ ဒုတိယအၾကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲလိမ္မဲခုိးၿပီးသမၼတ ၿပန္ၿဖစ္လာေတာ႕ အစိုးရတြင္းလာဘ္စားမွဳဟာပိုၾကီးလာတယ္။ တုိင္းၿပည္စီးပြားေရးေစာက္ထုိးက်ၿပီး လူတန္းစားကြာဟာမွဳဟာပိုဆိုးလာပါတယ္။ ဆင္းရဲတြင္းပိုနက္လာတဲ႕ၿပည္သူေတြၾကားမွာ ရာဇ၀တ္မွဳႏွဳန္းကလည္း ပိုၿမင့္လာတာမဆန္းပါဘူး။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ သူေဌးေတြကို မုန္းတဲ႕ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ေႏွာက္ယွက္တတ္တဲ႕ကြန္ၿမဴနစ္ေတြကလည္း ပါတီဖြဲ႕ၿပီး တစခန္းထပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္းက စစ္ေသြးၾကြမြတ္စလင္ခြဲထြက္ေရးသမားေတြကလည္း ထၾကြၾကတယ္။ ဒီလုိနဲ႕ဂေယာက္ဂရက္ေတြၾကားမွာ ဖယ္ဒီနန္ရဲ႕ ရွစ္ႏွစ္ဆိုတဲ႕ သမၼတသက္တမ္း ၂ ခုၿပီးဆံုးသြားတယ္။ ငါသမၼတ ၂ ခါၿဖစ္ၿပီးၿပီဘဲ ဆိုၿပီး ဖယ္ဒီနန္တစ္ေယာက္ ေအးေအးေဆးေဆးထြက္သြားတယ္ထင္ပါသလား။ အေၿခခံဥပေဒအရ လူတစ္ေယာက္ဟာ သမၼတသက္တမ္း ၂ ခါသာ တာ၀န္ယူခြင့္ရွိေတာ႕ သူေနာက္တစ္ၾကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ထပ္ၿပိဳင္လုိ႕မရေတာ႕ပါဘူး။ဒီေတာ႕ တုိင္းၿပည္အတြင္း မၿငိမ္မသက္မွဳေတြကို အေၾကာင္းၿပၿပီး မာရွယ္ေလာ Martial Law ထုတ္ၿပန္လုိက္ပါေတာ႕တယ္။

•           မာရွယ္ေလာဆိုတာ တုိင္းၿပည္မၿငိမ္မသက္ၿဖစ္ရင္ အစိုးရက ထိန္းလို႕မရေတာ႕ရင္ စတဲ႕အေရးတၾကီးကိစၥေတြမွာ စစ္တပ္သံုးၿပီး လူထုကို ၿငိမ္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းတာၿဖစ္ပါတယ္။ သမၼတၿပန္လုပ္ခ်င္တဲ႕ဖယ္ဒီနန္ဟာ တိုင္းၿပည္မၿငိမ္တာကို အေၾကာင္းၿပ၊မာရွယ္ေလာထုတ္ၿပီး အေၿခအေနကို အပူတၿပင္းထိန္းလုိက္ရတဲ႕ပံုစံနဲ႕ အာဏာသိမ္းလုိက္တယ္။ ဆန္႕က်င္သူမွန္သမ်ကို ေထာင္ထဲထည့္တယ္။ကြန္ဂရက္စ္ ( ဥပေဒၿပဳရာေနရာ ပါလီမန္ )ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး သူ႕ကို ဆန္႕က်င္တဲ႕ မီဒီယာေတြအားလံုးကို ပိတ္လုိက္တယ္။ ရွိၿပီးသား အေၿခခံဥပေဒကိုပါ ဖ်က္သိမ္းၿပီး သူစိတ္ၾကိဳက္ၿပန္ေရးေစပါတယ္။ ေထာင္ထဲေရာက္လုိေရာက္ ႏိုင္ငံၿခားထြက္ေၿပးလုိထြက္ေၿပး အသတ္ခံရတဲ႕သူခံရ နဲ႕သူ႕ကို ဆန္႕က်င္သူေတြ ေသာင္းနဲ႕ခ်ီၿပီး ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ သူ႕ကို ဆန္႕က်င္သူေတြမရွိေတာ႕တဲ႕ေနာက္ သူ႕စိတ္ၾကိဳက္ေရးတဲ႕ အေၿခခံဥပေဒအသစ္နဲ႕ ဖယ္ဒီနန္တစ္ေယာက္ မေဟသီ အီမဲလ္ဒါ ကို လက္တြဲလုိ႕ ေနာက္ထပ္ ၁၄ ႏွစ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီးထပ္အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ကလည္း ဖယ္ဒီနန္ကို ေထာက္ခံေပးပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ႕ အေမရိကန္ဟာ ကြန္ၿမဴနစ္စနစ္ၿပန္လည္ဦးေမာ႕လာမွာကို မလုိလားဘူး။ ဒီေတာ႕အေမရိကန္ကန္အစိုးရကသာ သူ႕ကို ေထာက္ခံရင္ ဖိလစ္ပိုင္က ကြန္ၿမဴနစ္ေတြကို အၿပတ္ေခ်မွဳန္းပစ္ပါ႕မယ္ လုိ႕ ဖယ္ဒီနန္က ကတိေပးၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ေထာက္ခံမွဳကို ရခဲ႕တယ္။

 မာရွယ္ေလာကာလ

•                      အီမဲလ္ဒါ ဟာ မာရွယ္ေလာကာလ ၿဖစ္တဲ႕ ၁၉၇၂ က ၁၉၈၁ အတြင္းမွာ ပိုၿပီးတန္ခုိးထြားလာခဲ႕တယ္။ မနီလာၿမိဳ ႕ေတာ္၀န္ရာထူး၊ တရုတ္၊ ဆိုဗီယက္ စတဲ႕ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ရာသက္ပန္သံအမတ္ရာထူး၊ အေထြေထြဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ၀န္ၾကီးစသည္ၿဖင့္ ရာထူးၾကီးေတြကို ယူခဲ႕ၿပီး လူေတြၾကားထဲကို ပိုထြက္ၿပလာပါတယ္။ တကယ္႕ကို မ်က္ႏွာဖုံးစြပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတစ္ခုပါဘဲ ။ သူ႕တုိ႕ကို ဆန္႕က်င္သူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ သုတ္သင္ပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာေတာ႕ သူဟာ ပံုၿပင္ထဲက သေဘာၿဖဴ အူစင္း မင္းသမီးေလးေခ်ာေလး တစ္ပါးလို ပံုကို ဖမ္းခဲ႕တယ္။ ပြဲတုိင္းမွာ သူနဲ႕ သူေယာက်္ားဟာ လုိက္ဖက္ညီတဲ႕အားက်စရာ စံၿပ စံုတြဲ ပံုစံနဲ႕ အၿမဲတမ္း ၿပည္သူေတြကို ၿပံဳးရႊင္ ၾကင္နာၿပတတ္တယ္။ ဒါေပမယ္႕ ၿပည္သူေတြရဲ႕ အမုန္းကို ဖံုးလို႕ဖိလို႕မရပါဘူး။ တစ္ခါေတာ႕ အီမဲလ္ဒါဟာ တီဗီကတုိက္ရိုက္လႊင့္ေနတဲ႕ ပြဲတစ္ခုမွာ စင္ေပၚတက္လာစဥ္မွာ လူတစ္ေယာက္က ၀င္ပူးၿပီး ဒါးနဲ႕ထုိးလုိ႕ မေသေပမယ္႕ အီစိမ္႕ေနေအာင္ ခံစားလုိက္ရတယ္။ ဒဏ္ရာရသြားတဲ႕ လက္နဲ႕လက္ေမာင္းကို ၇၅ ခ်က္ေလာက္ခ်ဳပ္လိုက္ရတယ္။ လုပ္ၾကံတဲ႕လူကိုေတာ႕ လံုၿခံဳေရးရဲေတြက အေသပစ္သတ္လုိက္ပါတယ္။

   သားသမီးမ်ားနဲ႕ စံၿပစံုတြဲ ပံုစံ

•                     မာရွယ္ေလာကာလမွာဘဲ ဖယ္ဒီနန္ဟာ တုိင္းၿပည္ဘ႑ာေငြကို မတရားအလြဲသံုးစားပိုလုပ္လာၿပီး ရွိသမ်ွအတုိက္အခံကို သတ္ဖုိ႕စစ္တပ္ကို အမိန္႕ေပးထားတယ္။ ဒီမာရွယ္ေလာကာလမွာ ဖယ္ဒီနန္တုိ႕ အလြဲသံုးစားလုပ္လိုက္တဲ႕ေငြ ေဒၚလာ သန္း တစ္ေသာင္းေလာက္ဟာ ဒီေန႕အထိ ဘယ္ဆီေရာက္လုိ႕ ဘယ္ဆီေပ်ာက္ေနမွန္း အစရွာလို႕မရေသးပါ။ အဲဒီေငြအလြဲသံုးစားမွဳေၾကာင့္ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕စီးပြားေရးေစာက္ထိုးက်ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွစီးပြားေရးနယ္ပယ္မွာ ေနာက္ေကာက္က်ခဲ႕ရပါတယ္။ ေက်ာင္း၊တကၠသိုလ္၊ေဆးရံု၊ ဆိုင္ စတဲ႕ေနရာေတြမွာ သမၼတ ဖယ္ဒီနန္ရဲ႕ သမၼတ၀တ္စံုနဲ႕ပံုကို ခ်ိတ္ရင္ခ်ိတ္ မခ်ိတ္ရင္ အပိတ္ခံရတဲ႕အထိ လူေတြ သူ႕ကို မကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္တဲ႕ပံုေပါက္ေအာင္ အတင္းလုပ္ခဲ႕တယ္။ မီဒီယာေတြကို အပိုင္စီးၿပီး သူ႕အစိုးရေကာင္းေၾကာင္းေတြကိုသာ လႊင့္ၿခင္းအားၿဖင့္ ၀ါဒၿဖန္႕ခဲ႕တယ္။ ၀ါဒၿဖန္႕ ဆိုင္းဘုတ္ၾကီးေတြ ေနရာအႏွ႕ံေထာင္ၿပီး သူ႕အစိုးရ တုိင္းၿပည္ေကာင္းေၾကာင္းလုပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ၿပည္သူေတြေခါင္းထဲ၀င္ေအာင္ မွဳိင္းတုိက္ခဲ႕တယ္။ စီးပြားေရးေတြကို အပိုင္စီးၿပီး အစိုးရလက္ေအာက္ သို႕မဟုတ္ ( ၿမန္မာၿပည္မွာဆုိ ဦးေတဇတို႕မက္္စ္ ေဇာ္ေဇာ္တုိ႕လုိ) ခရိုနီ cronies ေတြလက္ေအာက္မွာ ထားခဲ႕တယ္။

 

•                 ဒီကာလအတြင္းမွာ သူကို ၿဖဳတ္ခ်ဖုိ႕ၾကိဳးစားသူေတြေပၚခဲ႕ေပမယ္႕ ဘယ္သူမွ မေအာင္ၿမင္ခဲ႕ပါဘူး။ အဲဒီထဲက အထင္ရွားဆံုးအတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ကေတာ႕ နီႏို အကီႏို Ninoy Aquino ဆိုတဲ႕ ကြန္ဂရက္စ္ အမတ္တစ္ေယာက္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္ဖယ္ဒီနန္ကို အတိုက္အခံလုပ္၀ံ႕သူဆိုၿပီး နီႏို တစ္ေယာက္ ဆင္းရဲတြင္းနက္လို႕မေက်မနပ္ၿဖစ္ေနတဲ႕ လူထုရဲ႕အားကိုးရာ ၿဖစ္လာတယ္။ ဒါေပမယ္႕ ၾကာၾကာမခံပါဘူး။ ဖယ္ဒီနန္ရဲ႕ရန္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးေတာ႕''က်န္းမာေရးေၾကာင့္ အေမရိကားကို ေဆးကုဖုိ႕'' တဲ႕ အေၾကာင္းၿပခ်က္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးခုိလွဳံသြားခဲ႕ရတယ္။

နီႏို အကီႏို Ninoy Aquino

•                  ဒါေပမယ္႕ ႏိုင္ငံေရး အေၿခအေနပိုဆိုးလာၿပီး လူထုကလည္း သူ႕ကို ေမ်ွာ္ေနတာေၾကာင့္ ၁၉၈၃ မွာ နီႏိုက ဖိလစ္ပိုင္ကို ၿပန္လာေတာ႕မယ္လုိ႕ ေၾကၿငာပါတယ္။ စစ္တပ္အတြင္းက အေၿမွာ္အၿမင္ရွိတဲ႕ အေၿခအေနမွန္ကို နားလည္သူတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ႕ မတတ္သာလုိ႕သာ ဖယ္ဒီနန္လက္ေအာက္မွာေနရတယ္။ မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးမ်ိဳးဆန္႕က်င္ဖုိ႕ၾကိဳးစားေပမယ္႕လည္း ဖယ္ဒီနန္ကို ဘယ္လုိမွ မလွန္ႏုိင္ခဲ႕ၾကဘူး။ နီႏိုတစ္ေယာက္ ဒီေလာက္အႏၱရာယ္မ်ားတဲ႕ သားရဲေတာထဲကို ၿပန္လာမယ္ဆုိေတာ႕ သူ႕ကို စစ္တပ္ထဲက ဖယ္ဒီနန္ေနာက္လုိက္ေတြက '' လာရဲလာၾကည့္ '' ဆိုၿပီး ဓါးၾကိမ္းၾကိမ္းေနေပမယ္႕ နီႏိုကေတာ႕ ေသခ်ိန္တန္လုိ႕ဘဲလား မသိ လံုး၀တားလို႕မရပါဘူး။ ဖိလစ္ပိုင္အတြက္ဆို ေသေပ်ာ္ပါတယ္ ဆိုၿပီး ၿပန္ခ်လာတာ ေလယာဥ္ေပၚက ဆင္းဆင္းခ်င္းကို လုပ္ၾကံခံလုိက္ရလို႕ အဲဒီေနရာမွာတင္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသပါတယ္။နီႏိုကို ပစ္တဲ႕ေသနတ္သမားဟာလည္း အဲဒီေနရာမွာတင္ ဘယ္ကပစ္လုိက္တဲ႕ က်ည္ဆံမွန္းမသိတဲ႕ က်ည္ဆံထိၿပီး  ပြဲခ်င္းၿပီးေသသြားပါတယ္။ နီႏိုကို သတ္တဲ႕ သူဘယ္သူလဲ ဆိုတာနဲ႕ နီႏိုကို လုပ္ၾကံသူကို ႏွဳတ္ပိတ္လုိက္တာ ဘယ္သူလဲ ဆိုတာ ဒီေန႕အထိေပၚမလာပါဘူး။ နီႏို ေသေတာ႕ ဖိလစ္ပိုင္ေတြဟာ ပို ၿပီး ေဆာက္တည္ရာမရၿဖစ္ၿပီး ဖယ္ဒီနန္အစိုးရကို ပိုၿပီး အယံုအၾကည္မဲ႕လာတယ္။ အေၿခအေနမၿငိမ္သက္တာ ပိုဆိုးလာတယ္။ ဖယ္ဒီနန္တစ္ေယာက္အသဲအသန္ေနမေကာင္းၿဖစ္ေနၿပီဆိုတဲ႕ သတင္းကလည္း စစ္တပ္ထဲမွာ သူ႕အာဏာေလ်ာ႕က်စၿပဳလာတယ္။

ေလယာဥ္ေပၚ၌ Ninoy Aquino ကို၀မ္းသာအားရႏွဳတ္ဆက္ေနသူတစ္ဦး၊ ေလယာဥ္ေပၚမွဆင္းဆင္းခ်င္း နီႏို လုပ္ၾကံခံရပံု ( အၿဖဴ )၊နီႏို ကို လုပ္ၾကံသူ ( အၿပာ ) ပါတခါတည္း ႏွုတ္ပိတ္ခံရပံု

•            အီမဲလ္ဒါ ဟာ ဒီအေတာအတြင္းမွာ အထူးသံအဖြဲ႕ကို ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ကမၻာအရပ္ရပ္ကို ခရီးထြက္ခဲ႕တယ္။ ထြက္တဲ႕ေနရာတုိင္းမွာ ဘုရင္မတစ္ပါးၾကြလာသလုိ လိုတာထက္ပိုတဲ႕ေနာက္လုိက္ေနာက္ပါေတြ တၿပံုတေခါင္းနဲ႕ အခမ္းနားဆံုးသြားခဲ႕တယ္။ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာကုန္တဲ႕ ခရီးစရိတ္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး လူေတြက ေ၀ဖန္ရင္ သူသြားလုပ္ေပးလုိ႕သာ တရုတ္နဲ႕ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံက ေရနံကို ေစ်းေပါေပါနဲ႕ ၀ယ္ႏိုင္တာေပါ့ လို႕ အေၾကာင္းၿပတတ္တယ္။ 

  အၿခားႏိုင္ငံမ်ားမွ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္မ်ားနဲ႕အီမဲလ္ဒါ ( ညာဖက္နားက အ၀ါေရာင္နဲ႕)/ မနီလာၿမိဳ႕မွ ေအာက္ေၿခလူတန္းစား

•           သူ႕ကိုယ္သူ ဖိလစ္ပိုင္မွာ အလွဆံုး၊ အခ်မ္းသာဆံုး၊ ေတာ္၀င္အၿဖစ္ဆံုးလုိ႕ခံယူထားၿပီး ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္က ေခါင္ေဆာင္ေတြ ကဒါဖီအစ၊ ဆပ္ဒန္ဟူစိန္ အဆံုး သူ႕နန္ေတာ္မွာ ေခၚၿပီး ဧည့္ခံတတ္တယ္။ သူ႕လုိ လွလွပပ ခမ္းခမ္းနားနား မ၀တ္တဲ႕ သမၼတ ကေတာ္ေတြကို ကဲ႕ရဲ႕ရွဳံခ်တတ္တယ္။

၂၀၁၁ ေအာက္တုိလက အသတ္ခံလုိက္ရတဲ႕ လစ္ဗ်ားအာဏာရွင္ ကဒါဖီနဲ႕အတူ ငယ္စဥ္က

•           သူရဲ႕ ၿဖဳန္းတီးမွဳမ်ားထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ကို ၿပရရင္ ၁၉၈၃ မွာ နယူေယာ႕ၿမိဳ႕၊ ေရာမၿမိဳ႕ (အီတလီရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ) နဲ႕ ကိုပင္ေဟဂင္ ( ဒိန္မတ္ႏိုင္ငံ ၿမိဳေတာ္ )တုိ႕ကိုသြားၿပီး ေရွာ႕ပင္ တစ္ခါ ထြက္လိုက္တာ ေဒၚလာငါးသန္းေလာက္ကုန္သြားတယ္ ( လြန္ခဲ႕တဲ႕ အႏွစ္သံုးဆယ္ေလာက္က '' ေဒၚလာငါးသန္း '' တန္ဖုိးကို မွန္းၾကည့္ )။ သူ႕ရဲ႕ ပင္လယ္ကမ္းနားက စံအိမ္ေတာ္အတြက္ ၾသစေတးလ်က ၿဖဴေပ႕ဆိုတဲ႕ သဲကို ေလယာဥ္စင္းလံုးလႊတ္ၿပီး ယူခုိင္းတယ္။အေမရိကန္နိုင္ငံ အထင္ကရေနရာေတြမွာ ေဒၚလာသန္းရာနဲ႕ခ်ီတဲ႕ တုိက္ခန္းေတြ၀ယ္ခဲ႕တယ္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕၊ ေရာမၿမိဳ႕၊နယူးေရာ႕ၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း အိမ္ေတြ၀ယ္ခဲ႕တယ္။ဟိုးအရင္ေခတ္က အီတလီပန္းခ်ီဆရာေတြ ဆြဲတဲ႕ အရမ္းတန္ဖုိးၾကီးတဲ႕ ရွားပါးပန္းခ်ီကားေတြကို ၀ယ္စုေဆာင္းခဲ႕တယ္။ လွေပ႕ဆန္းေပ႕ေစ်းၾကီးေပ႕ဆိုတဲ႕ လက္၀တ္ရတနာေတြကို ေနရာအႏွံမွာ ၀ယ္ခဲ႕ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ထုတ္ဖိနပ္ေတြကို ကမၻာမွာ လူသိမ်ားေအာင္ဆိုတဲ႕ အေၾကာင္းၿပခ်က္နဲ႕ ဖိနပ္အရံေပါင္း သံုးေထာင္ေလာက္ တၿပိဳင္နက္ထဲမွာ စီးခဲ႕တယ္။ တကယ္ေတာ႕ သူ႕ဖိနပ္အမ်ားစုကို အီတလီနဲ႕ ၿပင္သစ္မွာ အထူးမွာယူ ခ်ဳပ္လုပ္တာ ၿဖစ္တယ္။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာကေတာ႕ ဖိလစ္ပိုင္သာမန္ၿပည္သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ တစ္ႏွစ္လုပ္စာဟာ သူစီးတဲ႕ ဖိနပ္တစ္ရံစာေလာက္ပဲ ရွိတာပါ။ သူ႕ၿဖဳန္တီးမွဳေတြကို ေ၀ဖန္သူမ်ားကိုေတာ႕ သူက ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးရဲ႕ ၿပယုဂ္တစ္ခု၊ အလင္းေရာင္တစ္ခုအေနနဲ႕ စံၿပအၿဖစ္ေနဖုိ႕ သူ႕ရဲ႕ တာ၀န္ၿဖစ္တယ္ လုိ႕ ပစ္ရက္စရာမရွိေအာင္ ေၿပာတတ္တယ္။

ဖိလစ္ပိုင္တြင္ က်င္းပေသာ Miss Universe ေရြးပြဲမွ အီမဲလ္ဒါ ( ယာ )

•          သူ႕ေယာက္်ားစစ္အာဏာရွင္ ဖယ္ဒီနန္နဲ႕သူကိုယ္တုိင္ဂုဏ္တက္ဖုိ႕အတြက္ အကုန္အက်မ်ားတဲ႕ အခန္းအနားေတြကို တစ္သီၾကီးလုပ္ခဲ႕တယ္။ ဥပမာေၿပာရရင္ ၁၉၇၄ မွာ အာရွမွာ ပထမဆံုးႏိုင္ငံအၿဖစ္ ကမၻာ႕အလွမယ္ Miss Universe ေရြးပြဲကို ဖိလစ္ပိုင္မွာ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအၿဖစ္လက္ခံက်င္းပခဲ႕တယ္။အဲဒီအတြက္ ထုိင္ခံု တစ္ေသာင္းဆန္႕တဲ႕ ဇာတ္ရံု ၾကီး Folk Arts Theatre ကို သံုးလအတြင္း အၿပီးေဆာက္ခုိင္းခဲ႕တယ္။ ဖစ္လစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ႕ ပြဲေတာ္ၾကီးေတြကို က်င္းပတယ္။ တုိ႕ႏုိင္ငံမွာ အရင္က ဦးခင္ညႊန္႕ ေလွသဘင္ပြဲေတာ္တုိ႕၊ ၿမင္းခင္းပြဲေတာ္တုိ႕ ဆိုကေရးတီးပြဲတုိ႕လုပ္ခဲ႕သလုိေပါ့။ တကယ္ေတာ႕ ဒီပြဲေတြလုပ္တာဟာ အင္မတန္အကုန္အက်မ်ားၿပီး စီးပြားေရးခၽြတ္ၿခံဳက်ေနတဲ႕ႏိုင္ငံရဲ႕ဘ႑ာသံုးၿပီး လုပ္တာၿဖစ္တယ္။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ရွင္သန္ေအာင္လုိ႕အေၾကာင္းၿပေပမယ္႕ တုိင္းၿပည္စီးပြားေရးက် လူထုဆင္းရဲခ်ိန္မွာလုပ္တာဟာ ၀ါဒၿဖန္႕တာကလြဲလို႕ဘာရည္ရြယ္ခ်က္မွ မရွိပါဘူး။ အီမဲလ္ဒါဟာ ၿပည္သူေတြငတ္ေနတာနဲ႕ ငတ္ၿပတ္ရၿခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းကို နည္းနည္းမွ မဟဘဲ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မွာ လုိေနတဲ႕ ၿပဳၿပင္မွဳ reforms ေတြကို မလုပ္ဘဲ အဲဒီအခ်ိန္က ေခတ္စားတဲ႕ Green Revolution ဆိုတာၾကီးကို ထလုပ္တယ္။ တကယ္ေတာ႕ Green Revolution ဆိုတာ ပိုးသတ္ေဆးေတြ ဓါတုေဗဒေၿမၾသဇာေတြနင္းကန္ေကၽြးၿပီး စိုက္ပ်ိဳးၿခင္းကို ေၿပာတာၿဖစ္ၿပီး ဆင္ဆင္ၿခင္ၿခင္မလုပ္ရင္ ဆိုးက်ိဳးေတြ ၿဖစ္တတ္တယ္။ အီမဲလ္ဒါဟာ အဲဒီစီမံကိန္းအတြက္ Rockerfeller Foundation ၊ Ford Foundation စတဲ႕ႏိုင္ငံၿခားအဖြဲ႕အစည္းေတြက ပံ့ပိုးေငြေတြရေတာ႕ လုပ္ေတာ႕တာပါဘဲ ။ သူကိုယ္တိုင္ အခမ္းအနားေတြမွာ ဟုိအပင္စိုက္ၿပလုိက္ ဒီအပင္ေရေလာင္းၿပလုိက္နဲ ့စြမ္းေဆာင္ၿပလုိက္တာ လယ္သမားေတြဆင္းရဲတြင္းကမတက္တဲ႕အၿပင္ ဓါတုေဗဒေဆးေတြေၾကာင့္ လယ္နဲ႕ဆက္ေနတဲ႕ ၿမစ္ေခ်ာင္းအင္းအုိင္ကငါးေတြအၿပံဳလုိက္ေသၿပီး စိုက္ခင္းေတြပ်က္စီးခဲ႕ရတယ္။ ၾကားထဲက ဓါတ္ေၿမၾသဇာေရာင္းတဲ႕ ကုမၸဏီၾကီးေတြ ခ်မ္းသာကုန္ၿပီး လယ္သမားေတြအေၿခအေနကေတာ႕ပိုဆိုးလာပါတယ္ ။တကယ္ေတာ႕ ဒီစီမံကိန္းဟာ ေကာက္ရိုးမီးလို ၾကာရွည္မခံတဲ႕သူ႕ရဲ စီမံကိန္းေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးက တစ္ခုဘဲရွိေသးတယ္။အၿမတ္အစြန္းမ်ားတဲ႕သစ္ထုတ္လုပ္ေရးကို ၿပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ၿခင္းအလ်ွင္းမရွိဘဲ အတုိင္းအဆမရွိလုပ္ပစ္လုိက္တာ ၁၉၈၀ မွာ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕ သစ္ေတာေတြၿပဳန္းတီးကုန္လုိ႕ သစ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုလံုးကို ရပ္လုိက္ရတဲ႕အထိၿဖစ္ခဲ႕တယ္။

 ေရာမၿမိဳ႕တြင္ဖိလစ္ပိုင္၏ အေၿခခံလူတန္းစားမ်ား

•                ၁၉၇၂ က ဖယ္ဒီနန္ထုတ္ခဲ႕တဲ႕မာရွယ္ေလာဟာ ၁၉၈၁ မွာမွ ၿပန္ရုပ္သိမ္းတယ္။  ၉ နွစ္ မာရွယ္ေလာေအာက္မွာ ေနခဲ႕ရတဲ႕ ၿပည္သူမ်ားရဲ႕ ဘ၀ကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ဆန္႕က်င္သူေတြမ်ားစြာ ေသခဲ႕တယ္။ မ်ားစြာ ႏိုင္ငံၿခားကို ထြက္ေၿပးရတယ္။ မ်ားစြာ ေထာင္က်ခဲ႕တယ္။ အီမဲလ္ဒါကေတာ႕ ဖိနပ္သံုးေထာင္ေလာက္ကို မရိုးေအာင္စီး ပိုးဖဲကတီပါနဲ႕မင္းသမီးတစ္ပါးလို ၀တ္ၿပီး အထက္တန္းလႊာရဲ႕ မွ အထက္တန္းလႊာမွာ ဟန္ၿပလုိေကာင္းဆဲ။

 

•           ဖယ္ဒီနန္တစ္ေယာက္ အသည္းအသန္ေနမေကာင္းတဲ႕အခ်ိန္မွာ သူဟာဖယ္ဒီနန္ေနရာမွာ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ အစားထိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႕တယ္။ ဖယ္ဒီနန္ေသရင္ အီမဲလ္ဒါ ဟာ သူ႕လူယံု စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြအကူအညီနဲ႕ အာဏာသိမ္းမယ္လုိ႕ ၿပည္သူေတြၾကားမွာ သတင္းထြက္ခဲ႕တယ္။ မာရွယ္ေလာကို ရုပ္သိမ္းၿပီး နွစ္ႏွစ္ အၾကာမွာ အေမရိကန္ေရာက္ေနတဲ႕ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ နီႏို ၿပန္လာၿပီး ေလဆိပ္မွာ လုပ္ၾကံခံရေတာ႕ ၿပည္သူေတြက အီမဲလ္ဒါနဲ႕ ဖယ္ဒီနန္လက္ခ်က္လုိ႕ တစ္ထစ္ခ်ယံုၾကည္ၾကတယ္။ အီမဲလ္ဒါကေတာ႕ သူ '' ဘာမွမသိပါဘူး၊ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္နီႏိုကုိ မုန္းရမွာလဲ '' ဆိုၿပီးဆုိၿပီး တြင္တြင္ၿငင္းပါတယ္။ ေနာက္ေတာ႕ ဖယ္ဒီနန္က ၿပည္သူေတြအရမ္းေဒါသထြက္ေနတာကို ၿငိမ္ေအာင္ နီႏိုကို လုပ္ၾကံသူကို ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႕ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ၿပီး သူ႕မိန္းမအီမဲလ္ဒါကိုေတာင္ ေခၚစစ္ၿပလုိက္ပါေသးတယ္။ အားလံုးဇာတ္တုိက္ၿပီသားဆိုတာ လူတုိင္းသိတယ္။

    မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္က နီႏိုု လုပ္ၾကံခံရတဲ႕ေလဆိပ္ကို နီႏိုကို ဂုဏ္ၿပဳတဲ႕ အေနနဲ႕ Ninoy Aquino Airport လုိ႕ယခုေခၚတြင္ပါတယ္။

                 နီႏို အကီႏို Ninoy Aquino ေသေတာ႕သူ႕မိန္းမၿဖစ္သူု Corazon Aquino ဟာ အေမရိကန္ကေနၿပီး နီႏိုရဲ႕ အသုဘကို စီစဥ္ဖုိ႕ၿပန္လာခဲ႕တယ္။ နီႏိုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးကို ေဒါသၿဖစ္ေနတဲ႕ ေဆာက္တည္ရာမရတဲ႕ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတဲ႕ ဖိလစ္ပိုင္လူ ၂ သန္းေလာက္လိုက္ပို႕ၿပီး သူတို႕ရဲ႕ မွီခုိအားထားရာ ေနာက္ဆံုးအလင္းေရာင္ဟာ Corazon Aquino ၿဖစ္လာပါေတာ႕တယ္။
Ninoy Aquino ၏ အေလာင္းကို ၾကည္႕ေနသာ Corazon Aquino နဲ႕ အသုဘလုိက္ပို႕ေသာ လူ ၂ သန္းေလာက္

•               အေမရိကန္က အစက ဖယ္ဒီနန္ကို ေထာက္ခံေပမယ္႕ ဒီလုိအၿဖစ္ဆိုးေတြၾကားမွာ ဆူပြက္ေနတဲ႕ ဖိလစ္ပိုင္ကို ၿမင္ေတာ႕ ၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ဖုိ႕ ဖယ္ဒီနန္ကို တိုက္တြန္းတယ္။ ဒါနဲ႕ဖယ္ဒီနန္ဟာ ေနာက္တစ္ၾကိမ္အၾကီးအက်ယ္မဲခုိးဦးမယ္႕ ၾကားၿဖတ္ေရြးေကာက္ကို လုပ္ဖုိ႕သေဘာတူလုိက္ပါတယ္။ဖယ္ဒီနန္တစ္ေယာက္ မဲခုိးလုိက္တာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္သိသာလဲဆို မဲေရတြက္ေပးရလုိ႕ရလာဘ္အမွန္ကို သိတဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကကြန္ၿပဴတာပညာရွင္ ၂၉ ေယာက္ဟာ မေက်နပ္လုိ႕ သူ႕သေဘာနဲ႕သူထြက္သြားတဲ႕အထိပါဘဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲကအတုိက္အခံအေယာက္ ၅၀ ေလာက္လည္း ထြက္သြားၾကပါတယ္။ ဒီတစ္ခါလည္း ဖယ္ဒီနန္ႏိုင္ၿပန္ၿပီ။ သို႕ေသာ္ တကယ္ႏိုင္တာ Corazon Acquino မွန္း ကေလးေမးေတာင္ သိပါတယ္။

Corazon Aquino( လုပ္ၾကံခံလုိက္ရေသာ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ Ninoy Aquino မိန္းမ)

•                 ဆူပြက္ေနတဲ႕ မီးေတာင္ဟာ အခ်ိန္တန္ရင္ ေပါက္ကြဲတတ္တာသဘာ၀ဘဲေလ။ ဒီလုိနဲ႕ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၉၈၈ အေရးအခင္း မၿဖစ္ခင္ ၂ ႏွစ္အလုိ ၁၉၈၆ မွာ ဖိလစ္ပိုင္မွာလည္း လူသန္းနဲ႕ခ်ီပါ၀င္ခဲ႕တဲ႕ၿပည္သူ႕စြမ္းအင္ အေရးအခင္းၾကီး People Power Revolution ၿဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ႕အာဏာရွင္ဖယ္ဒီနန္မားကိုစ္နဲ႕ အီမဲလ္ဒါမားကို႕စ္ကို ၿဖဳတ္ခ်ႏိုင္လုိက္တယ္။ ဖယ္ဒီနန္နဲ႕ အီမဲလ္ဒါတုိ႕လင္မယားဟာ သူတုိ႕ကေလး သံုးေယာက္နဲ႕အတူ လူရင္းေတြနဲ႕ ညတြင္းခ်င္း အေမရိကန္က ဟာ၀ိုင္အီကၽြန္းကို ထြက္ေၿပးရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ Corazon Aquino  သမၼတၿဖစ္လာတယ္။ ( ယခုလက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတာကလည္း သူ႕ရဲ႕သား Benigno Aquino ၿဖစ္ပါတယ္။ )

 

•                  မယ္မယ္ရရ အထုတ္ၿပင္ခ်ိန္မရဘဲ ညတြင္းခ်င္းထြက္ေၿပးရလုိ႕အီမဲလ္ဒါတစ္ေယာက္ သူ႕ပစၥည္းေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ယူသြားခဲ႕ေပမယ္႕ က်န္တာေတြလည္းက်န္ခဲ႕ပါတယ္။ သူက်န္ခဲ႕တဲ႕ပစၥည္းေတြကို စာရင္းၿပဳလုိက္ေတာ႕ တိရစၦာန္သားေမြးနဲ႕လုပ္ထားတဲ႕ အဖုိးတန္ကုတ္အကၤ်ီ ၁၅ ထည္၊ တစ္ဆက္တည္းအကၤ်ီအရွည္ ၅၀၈ ထည္၊ လက္ကိုင္အိတ္ အလံုး ၁၀၀၀ ေလာက္၊ ဖိနပ္အရံ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ နဲ႕အဖုိးတန္အ၀တ္အစားအသံုးအေဆာင္ေတြ က်န္ခဲ႕တယ္။ လက္၀တ္ရတနာ ရာေက်ာ္ကို လည္း ေတြ႕ပါတယ္။

အီမဲလ္ဒါ က်န္ခဲ႕ေသာ ရတနာမ်ားကို ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက သိမ္းၿပီး ကမၻာေက်ာ္ အႏုပညာပစၥည္းမ်ားေလလံတင္ေရာင္း၀ယ္ေရးကုမၸဏီ Christie's မွ တန္ဖုိးၿဖတ္သူ appraiser မ်ားမွ စစ္ေဆးတန္ဖုိးၿဖတ္ေပးစဥ္
       ( မားကို႕စ္တုိ႕မိသားစုဘာၿဖစ္သြားတယ္ဆုိတာ  စိတ္၀င္စားသူမ်ားအတြက္ ဒုတိယပိုင္းကိုလည္းတင္ထားပါတယ္။ Public လုပ္ထားတဲ႕အတြက္ လူတုိင္းဖတ္လုိ႕ရပါတယ္။ )

ပုဒ္ရဟန္းမင္းၾကီး John Paul နွင့္